MÚTA

bribe

* * *

f.

1) fee, gratuity; em ek eigi vanr at taka mútur á afli mínu, to exhibit my strength for money;

2) mæla e-t á mútur, to make a secret of, speak with reserve (ekki þarf þetta á mútur at mæla);

3) bribe.

* * *

u, f. [Ulf. môta = τελώνιον; O. H. G. mûta; Germ. maut (Schmeller); cp. Ulf. môtareis = τελώνης]:—a law term, a fee, gratuity, for transacting business, as also a pittance, whence afterwards it came to mean dishonest gain, a bribe, a fee given in stealth or under false pretences; gull er grams múta, gold is the king’s grant, Lex. Run.; rétt er at þeir gefi mútur af fénu, Grág. i. 207; ef maðr tekr dánar-fé austr, þá á hann at gefa mútu til fjár-tokunnar ef hann náir eigi ella, ok gefa sem hann má minnsta, 221; en þú munt eigi vilja selja mik fyrir mútur, Flóv. 37; sníkja til mútu, to go begging for a fee, Grág. (pref. clxviii); Austmaðrinn kvaðsk mundu hafa selt honum, ef hann hefði fyrr komit, með þvílíku verði sem Steingrimi, en segisk nú ekki mundu taka litla mútu (a pittance) til at bregða þessu kaupi sínu, Rd. 251; hvat hefi ek slíkt heyrt, at taka á sér mútu sem pútur (to take fees like harlots), þar sem þú sazt til járns ok tókt fé-mútu í bótina, Fb. ii. 197; þeir hafa tekit mútur af búöndum at taka fals slíkt er eigi þykkir gjaldgengt, Ó. H. 157; em ek eigi vanr at taka mútur á afli mínu, to exhibit my strength for money, Fms. iii. 179: the phrase, mæla á mmútur, to be silent, as if every word had to be extorted by a fee; eigi þarf þetta á mútur at mæla, let us make a clean breast, speak out at once, Nj. 180, 228: cp. also the old Swed. law phrase, jorþ ma eighi a muto taka, land must not be given into múta, Schlyter.

2. a bribe; en selt réttlætið í sínum dómum fyrir mútur ok manna mun, Al. 105,; eigi róði mútan þá svá miklu með ranglátum dómara, 115; elska sannindi en fyrir-smá mútur, Stj. 299; at þeir hafi tekit fé á gipting systur hans, … en ef einhverr verðr sannr at því, at hann hafi til þess mútu tekit, reiði slíkt upp sveininum sem hann tók mútuna ok heiti drengr at verri, N. G. L. i. 231 (Js. 63), freq. in mod. usage.

COMPDS: mútufé, mútugirni, mútugjarn, mútugjöf.